Odkryj, jak działają nowoczesne schodołazy i platformy schodowe – przewodnik po ich funkcjonowaniu i dostępności w Polsce w 2025 roku

Czy wiesz, jak nowe technologie i prawo w Polsce wpływają na dostępność budynków dla osób z ograniczeniami ruchowymi? W artykule poznasz rodzaje urządzeń, regulacje oraz informacje o możliwościach wsparcia finansowego związane z ich zakupem i montażem

Odkryj, jak działają nowoczesne schodołazy i platformy schodowe – przewodnik po ich funkcjonowaniu i dostępności w Polsce w 2025 roku Image by Ursula Fischer from Pixabay

Nowoczesne schodołazy i platformy schodowe dla seniorów i osób niepełnosprawnych w Polsce w 2025 roku

W 2025 roku dostępność nowoczesnych schodołazów i platform schodowych dla seniorów oraz osób niepełnosprawnych w Polsce jest na dużo wyższym poziomie niż jeszcze kilka lat temu. Dzięki dynamicznemu rozwojowi technologii oraz wsparciu finansowemu ze strony państwa, coraz więcej miejsc – zarówno prywatnych mieszkań, jak i budynków użyteczności publicznej – jest dostosowywanych do potrzeb osób z ograniczeniami ruchowymi. Schodołazy i platformy schodowe stanowią rozwiązania, które mogą w znacznym stopniu ułatwić samodzielne pokonywanie barier architektonicznych.


Czym są nowoczesne platformy schodowe i schodołazy?

Platformy schodowe to elektryczne urządzenia montowane na torach prowadzących wzdłuż schodów, umożliwiające osobom na wózkach inwalidzkich wygodny i bezpieczny transport w górę i w dół schodów. Obsługiwane są za pomocą prostego przycisku, a po zakończeniu przejazdu platforma automatycznie wraca do pozycji wyjściowej, co pozwala innym osobom na ich używanie.

Schodołazy są urządzeniami mobilnymi (często przenośnymi) zaprojektowanymi do wspomagania pokonywania schodów przez osoby poruszające się na wózkach lub mające problemy z chodzeniem. Są szczególnie przydatne tam, gdzie montaż stałych instalacji jest trudny lub niemożliwy.


Różnorodność konstrukcji i zastosowań platform schodowych

Nowoczesne platformy schodowe dostępne są w wariantach dostosowanych do różnych rodzajów schodów:

  • Tory proste – najpopularniejszy typ instalacji, stosowany w budynkach z prostymi klatkami schodowymi.
  • Tory krzywoliniowe – umożliwiają montaż na schodach krętych, które często występują w domach jednorodzinnych lub zabytkowych kamienicach.

Platformy oferują także różne typy siedzisk – stalowe lub tapicerowane – co zwiększa komfort użytkowania, szczególnie wewnątrz pomieszczeń. Dzięki temu można je dostosować do indywidualnych potrzeb użytkownika.


Aktualne regulacje i normy dostępności w Polsce

Od 2025 roku w Polsce obowiązuje przepis, że każdy nowo projektowany budynek mieszkalny wielorodzinny powyżej 4 kondygnacji musi być wyposażony w windę dostosowaną do osób z ograniczoną mobilnością. Według standardów:

  • Szerokość kabiny windy powinna wynosić co najmniej 110 cm,
  • Drzwi powinny mieć minimalną szerokość 90 cm i otwierać się automatycznie,
  • Kabina musi mieć odpowiednie oznaczenia w alfabecie Braille’a i cyfry wypukłe,
  • Systemy sygnalizacji głosowej i świetlnej zapewniają bezpieczeństwo osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności,
  • Przyciski umieszczane są na wysokości 85–110 cm, aby były łatwo dostępne.

W przypadku starszych budynków nie ma formalnego obowiązku montażu windy, jednak właściciele i zarządcy są zachęcani do poprawy dostępności poprzez instalację platform schodowych lub schodołazów, jeśli jest to technicznie możliwe.


Programy dofinansowania i wsparcie finansowe w 2025 roku

Jedną z kluczowych kwestii dla osób zainteresowanych schodołazami lub platformami schodowymi jest finansowanie takiej inwestycji. W Polsce istnieją programy likwidacji barier architektonicznych, które mogą umożliwiać dofinansowanie części kosztów urządzenia wraz z montażem.

  • Wnioski składa się w lokalnych jednostkach pomocy społecznej, takich jak Powiatowe Centra Pomocy Rodzinie (PCPR) lub Miejskie Ośrodki Pomocy Rodzinie (MOPR).
  • Wymagane dokumenty to przede wszystkim orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, oświadczenie o dochodach oraz oferta handlowa konkretnego urządzenia.
  • Dostępność środków zależy od budżetu lokalnego i może podlegać ograniczeniom ilościowym.

Ponadto, osoby z niepełnosprawnościami oraz wspólnoty mieszkaniowe mogą ubiegać się o wsparcie oferowane przez PFRON (do 95% dofinansowania) oraz Fundusz Dostępności, który udziela niskooprocentowanych pożyczek z możliwością częściowego umorzenia przy spełnieniu określonych warunków.


Praktyczne zastosowania – inwestycje publiczne i przykłady

Polskie miasta coraz częściej realizują projekty modernizacyjne, które zwiększają dostępność obiektów publicznych. Przykładem jest projekt w Suwałkach, gdzie w szkołach ponadpodstawowych montowane są platformy schodowe, schodołazy i windy, co ma na celu umożliwienie uczniom z niepełnosprawnościami korzystanie z nowoczesnych pracowni STEM oraz innych pomieszczeń.

Inwestycja ta jest wspierana częściowo ze środków zewnętrznych i planowana jest do zakończenia w 2027 roku, stanowiąc przykład dla innych ośrodków w Polsce.


Bezpieczeństwo i funkcjonalność nowoczesnych urządzeń

Nowoczesne platformy schodowe i schodołazy cechują się:

  • Wysoką wytrzymałością i niezawodnością działania,
  • Łatwą obsługą, dostosowaną do potrzeb osób starszych i z ograniczeniami ruchowymi,
  • Systemami awaryjnego zjazdu i podtrzymania zasilania (akumulatory), które uruchamiają się automatycznie podczas przerw w dostawie prądu,
  • Wyposażeniem poprawiającym bezpieczeństwo, takimi jak czujniki przeszkód czy zabezpieczenia zapobiegające przypadkowemu zjazdowi.

W przypadku budynków wielokondygnacyjnych zaleca się również rozważenie montażu specjalnych platform ewakuacyjnych lub systemów umożliwiających bezpieczne opuszczenie obiektu osobom z trudnościami ruchowymi podczas zagrożeń.


Podsumowanie

W 2025 roku nowoczesne schodołazy i platformy schodowe stanowią ważne elementy poprawiające dostępność dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami w Polsce. Dzięki postępowi technologicznemu, obowiązującym regulacjom prawnym oraz dostępowi do różnorodnych form wsparcia finansowego, można zauważyć wzrost komfortu i samodzielności użytkowników tych urządzeń.

Osoby zainteresowane montażem tego typu rozwiązań mają możliwość korzystania z różnych programów wsparcia, a szeroka gama konstrukcji platform pozwala na dobór urządzenia odpowiedniego do specyfiki budynku. Realizowane inwestycje modernizacyjne w szkołach i innych miejscach publicznych dodatkowo przyczyniają się do poprawy integracji społecznej oraz jakości życia osób z ograniczeniami ruchowymi.


Źródła