Psoriatische Artritis en Handartrose Symptomen en Behandeling in Nederland 2025
Wist je dat vroege herkenning van psoriatische artritis en handartrose belangrijk is om blijvende hand schade te voorkomen? Ontdek signalen, moderne diagnostiek en behandelingen om pijn te verminderen, zwelling te beheersen en beweeglijkheid te verbeteren, en voorkom zo ernstige complicaties.
Inzicht in Psoriatische Artritis in de Handen
Psoriatische artritis is een ontstekingsvorm van reuma die voorkomt bij mensen met psoriasis van de huid. Deze aandoening kan de kleine gewrichten van vingers en polsen aantasten en leidt tot ontsteking, zwelling en pijn. Zonder behandeling kan deze ontsteking zorgen voor gewrichtsstijfheid en blijvende schade.
Signalen en Symptomen van Psoriatische Artritis
- Pijn en zwelling in één of meerdere vinger- en polsgewrichten.
- Ochtendstijfheid die langer dan 30 minuten kan aanhouden.
- Dactylitis, waarbij een hele vinger dik, rood en warm kan aanvoelen.
- Warmte en roodheid rond de gewrichten.
- Veranderingen in de stand van de vingers, bijvoorbeeld kromtrekken.
- Mogelijke huidafwijkingen door psoriasis.
- Episodische opvlammingen met periodes van vermindering.
Bij ouderen kunnen pijn, zwelling en stijfheid ernstiger zijn, met een verhoogd risico op functieverlies van de handen.
Vroege Tekenen van Handartrose bij Senioren
Handartrose ontstaat door slijtage van het kraakbeen in de handgewrichten, meestal bij mensen boven de 65 jaar. Vooral de duimbasis en de kleine vingergewrichten worden getroffen.
Herkennen van de Eerste Tekenen
- Pijn bij het starten van beweging, met name ’s ochtends of na rust.
- Stijfheid en beperkte beweeglijkheid van vingers en duim.
- Ontstaan van knobbels bij gewrichten, zoals Heberden’s knobbels aan de vingertoppen.
- Vermindering van kracht in de hand, wat dagelijkse handelingen kan beïnvloeden.
- Gevoel van ‘verharding’ en soms slijtagegeluiden in het gewricht.
Deze klachten kunnen aanvankelijk mild zijn, maar kunnen zonder behandeling verergeren.
Diagnostiek van Psoriatische Artritis en Handartrose in 2025
In Nederland wordt de diagnose gesteld door:
- Klinisch onderzoek, waarbij zwelling, stijfheid, gewrichtsstand en huid worden beoordeeld.
- Beeldvorming, zoals röntgenfoto’s om kraakbeenslijtage zichtbaar te maken; MRI wordt vaker gebruikt om vroege ontstekingsschade te detecteren.
- Bloedonderzoek om andere vormen van artritis, zoals reumatoïde artritis, uit te sluiten. Psoriatische artritis heeft geen specifiek bloedbeeld, maar ontstekingsparameters kunnen verhoogd zijn.
Een tijdige diagnose kan helpen om gewrichtsschade te beperken en behandelopties beter in te zetten.
Behandeling van Psoriatische Artritis in de Handen
De behandeling in Nederland bestaat uit een combinatie van medicatie, therapie en zelfzorg.
Medicamenteuze behandeling
- NSAID’s (ontstekingsremmers), zoals ibuprofen, ter verlichting van pijn en ontsteking.
- DMARD’s (Disease-Modifying Anti-Rheumatic Drugs), zoals methotrexaat, die de ziekteactiviteit kunnen verminderen en gewrichtsschade mogelijk vertragen.
- Biologische medicijnen (bijvoorbeeld TNF-remmers) bij onvoldoende effect van standaard DMARD’s.
- Corticosteroïde-injecties in het gewricht kunnen worden toegepast bij acute zwelling.
Niet-medicamenteuze therapie
- Fysiotherapie om de beweeglijkheid van handen en vingers te behouden en kracht te verbeteren.
- Ergonomische hulpmiddelen, zoals spalken, aangepaste pennen of andere hulpmiddelen voor dagelijkse handelingen, om overbelasting te verminderen.
- Huidzorg voor psoriasis door een dermatoloog.
Chirurgie
- Chirurgische ingrepen kunnen worden overwogen bij ernstige gewrichtsdeformaties of pijn die niet voldoende reageren op andere behandelingen.
- Mogelijke procedures zijn correcties van kromme vingers of gewrichtsvervangende operaties.
Behandeling van Handartrose in 2025
Handartrose wordt in eerste instantie vooral conservatief behandeld.
Conservatieve maatregelen
- Pijnstilling met paracetamol of NSAID’s.
- Oefentherapie, bijvoorbeeld via fysiotherapieprogramma’s, om de gewrichten soepel te houden.
- Warmte- en koudetherapie ter vermindering van pijn en stijfheid.
- Spalken en ergonomische hulpmiddelen om de gewrichten te ondersteunen en overbelasting te voorkomen.
Injecties en chirurgie
- Bij ernstige artrose en aanhoudende pijn kunnen injecties met hyaluronzuur worden overwogen om het gewricht te ondersteunen.
- Wanneer conservatieve behandeling niet voldoende helpt, kan chirurgie een optie zijn, bijvoorbeeld gewrichtsvervangende prothesen of gewrichtsverstevigende operaties.
Innovaties: Deense GLA:D-methode
Vanaf 2025 is in Nederland de Deense GLA:D-methode beschikbaar voor artrosebehandeling. Deze methode richt zich op gestructureerde oefentherapie en educatie, die kan bijdragen aan het verminderen van pijn en stijfheid en het bevorderen van zelfmanagement.
Zelfzorg en Preventie
Zelfzorg kan een ondersteunende rol spelen bij beide aandoeningen:
- Regelmatige oefeningen voor vingers en handen kunnen helpen stijfheid te verminderen.
- Handmassages en het toepassen van warmte- of koudetherapie kunnen verlichting bieden bij pijnlijke momenten.
- Overbelasting vermijden en ergonomisch werkhoudingen aanpassen.
- Goede hydratatie en een gezonde leefstijl kunnen de gewrichtsgezondheid ondersteunen.
- Het is belangrijk om bij aanhoudende klachten tijdig contact op te nemen met de huisarts of reumatoloog.
Psoriatische artritis en handartrose zijn aandoeningen die kunnen leiden tot handklachten, vooral bij ouderen in Nederland. Het is belangrijk om signalen zoals pijn, stijfheid en zwelling vroeg te herkennen. Diagnose vindt plaats door klinisch onderzoek, beeldvorming en bloedtesten. De behandeling richt zich op medicatie, fysiotherapie, zelfzorg en soms chirurgie. Innovatieve benaderingen, zoals de GLA:D-methode, worden gebruikt om de zorg te ondersteunen. Bij klachten is het verstandig tijdig medische hulp te zoeken om de progressie van de aandoening te verminderen en de handfunctie zo lang mogelijk te behouden.
Bronnen
- Reumazorg Nederland - Nieuwe richtlijn behandeling artritis psoriatica
- Mens en Gezondheid InfoNu - Stijve vingers: oorzaken en behandeling
- MedNet - Deense GLA:D-methode voor artrose
Disclaimer: Alle inhoud, inclusief tekst, grafieken, afbeeldingen en informatie, op of beschikbaar via deze website is uitsluitend bedoeld voor algemene informatieve doeleinden. De informatie en materialen op deze pagina’s en de daarin vermelde voorwaarden, bepalingen en beschrijvingen kunnen zonder voorafgaande kennisgeving worden gewijzigd.